ماهنشان نیز یکی از شهرهای قدیمی و پر رمز و راز استان زنجان می باشد که در جنوب غربی استان واقع شده است. این شهر به شهرمادها معروف است چرا که این سرزمین در حدود 400 سال پیش زمان مهاجرت آریایی ها ساخته شده است. این مطلب را باستان شناسان از قلعه بهستان که در زمان مادها در این شهر که هم اکنون نیز جزو آثار باستانی ماهنشان محسوب می شود،کشف کرده اند. شهر ماهنشان 6 اثر ثبتی در فهرست آثار ملی کشور در روستای انگوران به ثبت رسانده است و آثاری ازدوران اسلام و دوران تاریخی هخامنشی، سلوکی واشکانی را در خود جای داده است.

قلعه بهستان

یکی از قدیمی ترین قلعه های تاریخی به نام بهستان یا کهن دژ که در نزدیکی ماهنشان واقع شده است.این قلعه جزو 20 قلعه تاریخی ایران محسوب می شود. علت نامگذاری نام بهستان بر روی قلعه، نزدیکی روستای بهستان به قلعه است. این قلعه به «قلعه دیو» نیز شهره است چرا که مردم در قدیم بر این اعتقاد بودند که دیوها بر روی سنگ های مسطح بالای ستون ها که ظاهری عجیب نیز دارند، استراحت می کردند.

قدمت این قلعه به دوران هخامنشیان، قرن پنجم هجری قمری بازمی گردد. سفال‌هایی در این قلعه پیدا شده‌اند که مربوط به دوران اسلامی است. وجود سفال‌های بدون لعاب ساده و بدون طرح و نقش و تنها دارای شکل‌های هندسی،‌ همچنین پیدا شدن قطعات سفال‌هایی با زیرلعاب‌ به رنگ سبز و کرم، حیات در این قلعه را تا قرون پنجم هجری قمری مصادف با دوره اسلامی اثبات می کند.

مصالح بکار رفته در ساخت این قلعه که در دل کوه بنا شده است، از جنس خاک سفت می باشد و متاسفانه امروزه به دلیل فرسایش، بادهای تند و همچنین عبور رودخانه قزل اوزن از کنار آن در حال تخریب است.که باید مراقبت های بیشتری از این بنای تاریخی صورت گیرد.

شکل ظاهری بیرون قلعه شبیه دیواره‌ای از دودکش‌های به هم چسبیده و تعدادی دودکش‌های جدا است.فضای کلی قلعه بهستان به ۳ دسته اتاق‌ها، دالان‌ها و راه‌پله‌ها تقسیم می‌شود که دارای سقفی تیره است و روی دیوارها هم سوراخ‌هایی به شکل مثلث یا مدور قرار دارد که محل گذاشتن پیه‌سوز یا هر وسیله روشنایی بوده ‌است. قلعه بهستان چند طبقه دارد که طبقات بالایی آن کاربرد دفاعی داشته است و طبقات پایینی جهت ذخیره آذوقه استفاده می شده. این دژ دارای راه پله‌های زیگ زاگی در ضلع‌های غربی و شرقی است که روزگاری از پایین‌ترین قسمت ضلع شمالی آن شروع می‌شده است که به دلیل فرسایش طبقات پایینی آن، تردد در این مسیر خطرناک و تا حد زیادی ناممکن شده است. راه پله‌های ضلع شمال‌غربی قلعه به‌عنوان یکی از مناطق دست‌نخورده و سالم دژ بهستان به حساب می‌آید که بالای این پله‌ها، اتاقی به شکل محراب‌های مسجد تزیین شده که به دوره اسلامی تعلق دارد. اجرای این نوع طاق تزیینی ویژه دوران معماری اسلامی و یادآورکوچه‌های سر پوشیده طاق‌داردر شهرهای این دوره است. در حال حاضر به دلیل تخریب زیاد این بخش، تنها با کوهنوردی می‌توان به بالای قلعه با تخته سنگ‌های عظیم مسطح رسید.

دودکش‌های جن

در قدیم هر سازه ای که ساخت آن دشوار بوده و در آن زمان هر انسانی نمی توانسته بسازد آن را به اجنه و دیو ها نسبت می دادند. این ستون های بلند را که از جنس خاک رس فشرده می باشد در اثر فرسایش و وزش بادهای تند تخریب گشته و بالای ستون که سنگ های مسطحی دارد آن را به شکل یک دود کش درآورده است.این ستون های زیبا که نزدیک قلعه ی دیو و یا بهستان قرار دارد، جزو پر بازدید ترین مناطق گردشگری در ماهنشان می باشد.

دریاچه شورگلی )) دریاچه پری

این دریاچه که در میان یک دشت وسیع قرار دارد میان دو روستای پری و خندق لو قرار گرفته است به همین علت بومیان این دریاچه را به این اسم ها نیز می شناسند.

این دریاچه، تنها دریاچه طبیعی استان می باشد که میراث فرهنگی استان زنجان در حاشیه این دریاچه زیبا و چشم نواز یک مرکز تفریحی طراحی نموده است که امید است هرچه سریعتربرای ساخت و تکمیل آن اقدام نمایند تا گردشگران و مردم خود استان از آن به عنوان مرکز تفریحی استفاده نمایند.

منطقه قارقالان

منطقه قارقالان جزو زیبایی های طبیعی استان می باشد و هر ساله طبیعت گردان و مردم از سرتاسر ایران به خاطر زیبایی های طبیعی همچون رود و کوه و دشت سرسبزش به این منظقه سفر می کنند.

دربند قاطرچی

دربند قاطرچی مهد تمدن انسان‌های ماقبل تاریخ در سه کیلومتری غرب روستای ساری آغل، منطقه ماه‌نشان است. طول این دره حدود ۱۵ کیلومتر است و از تلاقی رودخانه‎های سهند سفلی و علیا تشکیل شده است. در این دربند تاریخی آثاری از فسیل جانوران دریایی از قبیل دو کفه‌ای‌ها، شقایق و ستاره دریایی مشاهده شده است. از نظر زمین‌شناسی بر اساس مطالعات انجام شده قدمت این دربند به دوران‌های دوم و سوم زمین‌شناسی می‌رسد و دارای چشمه‌ها و نمادهای طبیعی متعددی است. پوشش گیاهی این دره شامل انواع گون، قیچ، بادامچه، داغداغان، بنه، زالزالک، چوبک، کنگر، شنک و نظایر آن است. در این دربند تاریخی بقایای زندگی انسان‌های ماقبل تاریخ، هخامنشیان، ساسانیان و بعد از اسلام نیز دیده می‌شود. بقایای این قلعه تاریخی مربوط به دوره سلجوقیان است و این اثر در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

کوه های رنگارنگ آلاداغ لار

و اما یکی از زیباترین مناظر طبیعی استان کوههای رنگارنگ ماهنشان است.این کوهها جلال و جبروت وخالق بودن خدا را به گونه ای زیبا به رخ انسان می کشد. زمانی که انسان از جاده ی بین این کوه ها عبور می کند غرق درتنوع رنگی این کوه ها می شود و از دیدن این همه زیبایی سیرنمی شود و میخواهد این جاده همچنان امتداد داشته باشد.

 علت رنگی شدن خاک این کوه ها که قدمتی حدود 15 میلیون سال دارد وجود رسوب هایی می دانند که براثر اکسید شدن و واکنش های شیمیایی هرکدام به رنگی نظیر سبز، زرد، نارنجی و ... در می آید.

دیدن این کوه ها و زیبایی آن به همه ایرانیان توصیه می گردد.

امید است با این مقاله سفری هر چند کوتاه به این شهر داشته باشید و از دیدن زیبایی های تاریخی و طبیعی این شهر لذت ببرید.